Pieseły

Bernardyn – rasa psa zaliczana do grupy molosów w typie górskim, znana co najmniej od XVII wieku, wyhodowana przezszwajcarskich mnichów do pełnienia funkcji psa pociągowego i psa-towarzysza. Jest narodową rasą Szwajcarii. Obecnie bernardyny są nieczęsto spotykanymi, ale dobrze znanymi psami do towarzystwa, stróżującymi i gospodarskimi. Przedstawiciele tej rasy należą do największych i najcięższych psów. Typ dogowaty[2]. Nie podlega próbom pracy[3]. Oczekiwana długość życia bernardynów wynosi 11 lat

Pochodzenie bernardynów nie jest dokładnie znane. Najbardziej prawdopodobną wydaje się hipoteza, iż Rzymianie przyprowadzili ze sobą w Alpy krótkowłose i agresywne mastify, które w odmiennych warunkach klimatycznych i na skutek krzyżowania z rodzimymi rasami wytworzyły dwa typy psów: lżejszy, od którego pochodzą wszystkie szwajcarskie psy pasterskie, i cięższy, od którego wywodzi się m.in. bernardyn.

Obraz Johna Emmsa sprzed 1913 roku ukazujący mnicha i psy Św. Bernarda z przytwierdzonymi do szyi baryłkami z trunkiem

Rasa wzięła nazwę od klasztoru kanoników regularnych na Wielkiej Przełęczy św. Bernarda. Został on założony około 1050 r. przez św. Bernarda z Menthon. Dawne kroniki zaginęły lecz wiadomo, że mnisi wyhodowali w XVII wieku[5] (w 1660 roku[4]) bernardyny pełniące rolę psów stróżujących i pociągowych. Z czasem przejęły funkcję górskich przewodników wyszukujących i ratujących pielgrzymów zaginionych w górach, we mgle lub śnieżycy.

Sylwetki bernardynów przedstawiano na obrazach począwszy od roku 1695, a z roku 1707 pochodzą zapiski klasztorne na ich temat[1]. Legendy głoszą, że bernardyny ratowały zasypanych lawiną turystów, ale nie zostało to potwierdzone. W późniejszym okresie bernardynom groziło wyginięcie. Dopiero po 1865 roku rozpoczęła się hodowla zmierzająca do jej zachowania[4]. W 1867 prowadzenie dokumentacji hodowlanej rozpoczął Heinrich Schumacher z Hollingen w pobliżu Berna. Wojny XX wieku znacznie przetrzebiły populację tej rasy.

Pierwotnie bernardyn miał krótką sierść, jednak około 1830 roku dzięki krzyżowaniu z nowofundlandem powstała odmiana długowłosa, która rozpowszechniła się po całym świecie. Bernardyny wykorzystano jako rasę wyjściową w tworzeniu innych ras, m.in. moskiewski stróżujący..

Są to psy bardzo wysokie, muskularne, o potężnym kośćcu, zwartej budowie i dużej masie. Pierwotne psy były nieco mniejsze, gdyż osiągały do 50 kg. Zdarzają się przypadki bernardynów o masie ciała przekraczającej 100 kilogramów. Głowa jest duża i bardzo silna. Uszy w kształcie trójkąta, miękkie, zwisające. Oczy ciemnobrązowe. Z boku pyska widoczny jest luźno zwisający kącik dolnej wargi. Ogon bernardyna jest mocny, szeroki, lekko zwinięty ku górze.